گرانول

به نوع خاصی از پلیمر که به شکل دانه های بسیار ریز و گلوله شکلی موجود هستند گرانول پلاستیک گفته میشود، در واقع این ماده از حاصل عملیات بازیافت پلاستیک است. از این ماده در ساخت بسیاری از موارد پلاستیکی استفاده میشود.

به جرات میتوان گفت یکی از مهمترین بخش های صنعت پلیمر و پلاستیک بخش استفاده مجدد از ضایعات پلاستیک به وسیله تولید آنها به گرانول است. به این دلیل که در ایران پلاستیک های قابل بازیافت و دپو شده به فراوانی یافت میشود و میتوان از بازیافت آنها مواد اولیه برای صنایع زیادی را فراهم نمود.

گرانول پلاستیک را میتوان از بازیافت هر نوع پلاستیکی بدست آورد، برای ساخت این ماده، در ابتدا پلیمر وارد دستگاه اکسترودر که وظیفه ذوب کردن پلاستیک به وسیله حرارت را دارد ذوب میشود، در سر اکسترودر یک کاتر وجود دارد که خروجی پلاستیک ذوب شده را ریز میکند حاصل این فرایند تولید ماده به نام گرانول است.

تفاوت گرانول بازیافتی با گرانول مواد نو در چیست؟

شاید بزرگترین تفاوت و برتری مواد نو در برابر گرانول بازیافتی ، قابلیت رنگ پذیری آنها باشد . مواد پتروشیمی به صورت گرانول عدسی بی رنگ تولید میشود و امکان افزودن رنگ به آنها وجود دارد اما گرانول بازیافتی به علت اینکه مجددا ذوب شده است معمولا رنگ آن تیره تر و کدر تر از مواد پتروشیمی میباشد.

دومین تفاوت ، تفاوت در خواص آنها میباشد.پلاستیک ها دارای خواص فیزیکی و شیمیایی متفاوتی هستند که همین خواص تعیین کننده موارد مصرف آنهاست

پلاستیک ها از زنجیره های مولکولی به هم پیوسته تشکیل شده اند و این زنجیره ها در هر بار ذوب شدن شکسته میشوند و سبب میشوند پلیمر یا پلاستیک بخشی از خواص خود را از دست بدهد.بنابراین گرانول های بازیافتی دارای خواص ضعیفتری نسبت به مواد نو هستند.

نوسانات بازار گرانول به چه عواملی بستگی دارد؟

گرانول بازیافتی در واقع جایگزین مواد اولیه پلاستیک است که توسط پتروشیمی ها تولید میشود. بازار گرانول نیز به همین علت به شدت وابسته به نوسانات بازار مواد اولیه پتروشیمی است. به طور مثال اگر قیمت مواد پتروشیمی بالا برود ، تاثیر مستقیمی بر بازار گرانول خواهد گذاشت و سبب بالا رفتن قیمت ها خواهد شد. 

در ایران مرکز خرید و فروش گرانول یا در واقع همان بازار گرانول در سرپولک واقع در بازار بزرگ تهران قرار دارد.همچنین مناطقی مانند شور آباد و باقر شهر واقع در استان تهران نیز به عنوان یکی از مراکز اصلی خرید و فروش مواد گرانول بازیافتی به شمار می آید.

قیمت گرانول پلاستیک به چه عواملی بستگی دارد؟

به طور کلی قیمت گرانول پلاستیک به عوامل زیر بستگی دارد:

جنس پلاستیک: جنس پلاستیک عمده ترین تاثیر را بر قیمت گرانول دارد. بالغ بر 15 نوع پلاستیک داریم که در صنایع گوناگون مورد مصرف قرار میگیرند.

برخی از این پلاستیکها پلاستیک هایی هستند که برای مصارف عمومی مورد مصرف قرار میگیرند مانند : پلی اتیلن ، پلی پروپیلن، پت ، پلی استایرن و...

با توجه به اینکه فرآیند تولید این نوع پلاستیک ها در پتروشیمی، فرآیند ساده تری بود بنابراین قیمت پایین تری نسبت به پلاستیک هایی مانند پلی کربنات و پلی آمید دارند.

رنگ پلاستیک: رنگ گرانول از دیگر عواملی است که بر قیمت گرانول پلاستیک اثر دارد. گرانول بی رنگ بالاترین قیمت را داراست و گرانول هایی با رنگ روشن وگرانول های تیره رنگ در رده های دوم و سوم قرار دارند.

کاربردهای گرانول پلاستیک

از مهمترین کاربردهای گرانول پلاستیک میتوان به بازیافت و استفاده مجدد از ضایعات پلاستیک و تولید محصول جدید اشاره داشت، از آنجایی که بیشتری زباله های تولیدی در سطح جهان از مواد پلاستیکی ساخته شده اند بسیار مهم است که برای جلوگیری از مشکلات زیست محیطی و آسیب رساننن به محیط زیست این ضایعات بازیافت شوند، تولید گرانول علاوه بر اثرات زیست محیطی میتواند باعث کاهش هزینه های تولیدی محصولات شود، به این دلیل که از گرانوال در ساخت بسیاری از وسایلی که برای ساخت آنها نیازی به استفاده از پلاستیک دست اول نیست استفاده میشود. به عنوان مثال بخش های پلاستیکی دستگاه های مختلفی مانند تلفن، لپتاپ و دستگاه های صنعتی استفاده میشود. همچنین در صنایع گوناگونی مانند: تولید کف پوش، بت، سوخت کوره ها، آسفالت و لاستیک سازی استفاده نمود. و هزینه های ساخت و تهیه مواد اولیه در این صنایع را به طرز چشم گیری کاهش داد.

تولید گرانول پلاستیک

گرانول پلاستیک محصول نهایی ، بازیافت پلاستیک است. پرک های پلاستیک شستشو شده به وسیله ی دستگاه گرانولساز ذوب میشوند و تبدیل به دانه های ریز ساچمه مانند میشوند که گرانول نام دارند.

برای تولید گرانول در ابتدا مواد پلاستیکی را آسیاب میکنند و یا به قطعات کوچک تری تبدیل میکنند، تا بتوان آنها را داخل قیف های ورودی دستگاه بازیافت جای داد. در مرحله بعد به روش میتوان به ساخت این ماده پرداخت 

1- تولید گرانول رشته ای

مکانیزم کار در این روش که معمولا در کشور ما مورد استفاده قرار میگیرد به این صورت است که پلاستیک پس از ذوب شدن وارد دستگاهی به نام اکسترودر میشود که این قابلیت را دارد که پلیمر ذوب شده را به شکل رشته های ریز پلاستکی در بیاورد، پس از این مرحله، پلاستیک ذوب شده به وسیله یک کاتر به تکه های کوچکی به شکل گوله تبدیل میشود، طرز کار در این روش بسیار ساده است اما مواد تولیدی شباهتی به مواد نو ندارند

2-تولید گرانول پلاستیک خشک

ساخت ماشین آلات مورد استفاده در این روش در مقایسه با روش پس کمی مشکل تر است و همچنین هزینه آن کمی بالاتر از روش قبل است، به همین دلیل کاربرد زیادی در ایران ندارد، مکانیزم کار در تولید گرانول خشک به این صورت است که پلاستیک ذوب شده با استفاده از یک تیغه به سرعت بسیار بالایی قطعه قطعه میشود و سپس با عبور از لوله های سردی خشک شده و سپس وارد مخزن با فشار کمتر میشود تا شکل خود را حفظ نمایند.