کاربرد پلیمرها در صنعت ساختمانسازی
همانطور که در بخش های قبل به آن اشاره کردیم، پلیمرها یا بسپارها مولکول‌هایی با زنجیره بلند و وزن مولکولی بسیار بالا هستند که از مونومر یا تکپار تشکیل شده‌اند؛ مونومورها به وسیله پیوند کووالانسی به یکدیگر متصل شده‌اند. پلیمرها به دو دسته پلیمرهای طبیعی و پلیمرهای مصنوعی تقسیم می‌شوند. از جمله پلیمرهای طبیعی می‌توان الیاف پنبه، سلولز و لاتکس (ماده اولیه لاستیک) را نام برد. پلیمرهای مصنوعی نیز ترموپلاستیک‌ها و ترموست‌ها هستند که کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف و نیز در زندگی همه ما دارند.
پلیمرها به دلیل دارا بودن خواص مکانیکی و فیزیکی خوب، از ماندگاری بالایی برخوردارند. ویژگی‌های کیفیتی، قیمت مناسب، وزن پایین، زیبایی، شکل پذیری و استفاده آسان از پلیمرها سبب شده تا در صنعت ساختمانسازی از زیر کف تا سقف از مواد پلیمری استفاده شود.
پلیمر در ساختمان چه کاربردهایی دارد؟
• عایق‌های حرارتی
• عایق‌های رطوبتی
• درزگیرها
• سقف کاذب
• نمای بیرونی و داخلی ساختمان
• لوله‌کشی ساختمان با لوله‌های پلیمری
• چسب
• رنگ و پوشش
• بتن و کامپوزیت‌های سیمانی
• لوله‌های پلیمری جهت انتقال آب و فاضلاب
• قطعات پلاستیکی و لاستیکی
• ژنوسینتیک‌‌ها
• قیر و آسفالت
پلیمرهای مورد استفاده در ساختمان کدامند؟
پلیمرها در صنعت ساختمان سازی کاربردهای متنوع و گسترده‌ای دارند. در این بخش به معرفی پلیمرهای مورد استفاده در ساختمان می‌پردازیم.
• پلی اتیلن
پلی اتیلن از جمله پلیمرهای گرمانرم است که کاربردهای فراوانی در صنعت ساختمانسازی دارد. پلی اتیلن دارای مقاومت ضربه‌ای، مقاومت شیمیایی و حرارتی بالایی بوده و نیز بسیار بادوام است. از پلی اتیلن در پوشش بتن، ساخت روکش‌های ضد رطوبت برای مواد و ماشین‌آلات، ساخت مخازن آب و لوله‌های آب سرد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• PVC
پلی وینیل کلرید یا پی وی سی به دلیل مقاومت مکانیکی خوب، مقاومت در برابر سایش، وزن پایین، قیمت مناسب و دوام بالا، در ساختمانسازی کاربردهای فراوانی دارد. مقاومت بالای پی وی سی سبب شده تا از آن در ساخت درب و پنجره و پوشش‌های داخلی استفاده شود.
همچنین، لوله های پی وی سی باکیفیت استفاده شده در ساختمان‌‌ها، دوام بسیار طولانی دارند و در برابر خوردگی، پوسیدگی و ضربه مقاوم هستند. پی وی سی عایق مناسبی برای برق است و در روکش کابل‌ها کاربرد دارد.
در مقایسه با سایر مصالح ساختمانی، پی‌وی‌سی آلودگی زیست محیطی کمتری ایجاد می‌کند و برای تولید فرآورده‌های آن به انرژی کمی نیاز است، در نتیجه قیمت مناسبی دارد.
از دیگر کاربردهای پی وی سی در ساختمان می‌توان ساخت لوله‌های آب باران، کانال های تهویه، لوله‌های آب سرد، ساخت پنل‌ها و ورق‌های سیم برای سقف و برای عایق های حرارتی و صوتی را نام برد.
• پلی استایرن
پلی استایرن از پلیمرهای گرمانرم است که قیمت پایین و کاربردهای فراوانی دارد. ورق‌های تولید شده با پلی استایرن، مقاومت ضربه‌ای بالایی دارند. پلی استایرن خواص دی‌الکتریکی خوب و جذب آب کمی دارد و در ساخت ورق و فراورده‌های قالب گیری، پوشش سامانه‌های جداکننده، عایق‌های حرارتی، بلوک‌های پرکننده در سامانه های مختلف ساختمانی و نیز جهت تراز کردن سطوح کاربرد دارد.
• پلی پروپیلن یا PP
پلی پروپیلن از گرمانرم‌های نسبتا جدیدتر است که کاربردهای گسترده‌ای در صنعت ساختمانسازی دارد. این پلیمر به دلیل وزن بسیار پایین، مقاومت حراراتی خوب، مقاومت کششی خوب، سختی بالا، خواص دی‌الکتریک مناسب و مقاومت شیمیایی بالا، کاربردهای فراوانی دارد. PP در مقایسه با پلی اتیلن و پلی استایرن خواص مکانیکی بهتری دارد اما از PVC و آکرلیک ضعیف‌تر است.
فراورده‌های پلی پروپیلن در ساخت لوله، ورق، فیلم و تولید سیمان‌های آزبستی کاربرد دارد.
• ABS
آکریلونیتریل بوتادین استایرن یا ABS پلاستیکی است که به دلیل دارا بودن مقاومت ضربه‌ای و مقاومت کششی بسیار بالا، کاربردهای گسترده‌ای دارد. برای افزایش دوام و استحکام این پلاستیک، به آن الیاف شیشه اضافه می‌شود. از دیگر ویژگی‌های این پلیمر می‌توان به مقاومت در برابر خراش، سفتی، سختی و قالب‌گیری آسان آن اشاره کرد.
پلاستیک های ABS مقاومت حراراتی، مقاومت و ثبات ابعادی مناسبی دارند و جذب آب در آن‌ها کم است. این پلیمر در تولید بدنه لوازم خانگی، ساخت درب‌های کشویی، قاب‌های پنجره و قایق‌های کوچک کاربرد دارد.
• آکرلیک‌ها
آکرلیک از جمله پلیمرهای گرمانرم است که در انواع مات، تیره رنگ، میله‌ای و قطعه‌ای موجود است. کاربرد آکرلیک در ترکیب‌بندی پوشرنگ‌ها و چسب‌هاست و عمدتا به‌صورت امولسیون موجود هستند.
از ویژگی‌های آکرلیک‌های می‌توان مقاومت بالا در برابر وزن، مقاومت حراراتی خوب، مقاومت بسیار خوب در برابر هوازدگی، جذب کم آب، مقاومت شیمیایی بالا، ضریب انبساط بسیار بالا و شکل‌پذیری خوب را نام برد.
آکرلیک در ساخت پوشش‌ها، روشنایی، علائم راهنمایی، گنبد، نورگیر، سرویس‌های بهداشتی و شکل مایع آن در پوشش بام‌ها کاربرد دارد.
• پلی آمیدها
پلی آمیدها یا نایلون‌ها از پلیمرهای خطی هستند که مقاومت مکانیکی خوب، مقاومت در برابر سایش، مقاومت حراراتی مناسب، مقاومت در برابر خزش و مقاومت در برابر خستگی خوبی دارند، اما جذب رطوبت بالایی دارند.
نایلون‌ها مقاومت شیمیایی بالایی در برابر انواع روغن‌ها، مواد سوختی، چربی‌ها، بیشتر حلال‌ها و نیز ترکیبات قلیایی دارند. نایلون‌ها به دلیل ضریب اصطکاک پایینی که دارند، در ساخت قطعات مهندسی سبک از جمله دنده‌ها، بست پنجره‌ها، پیچ و مهره و روکش سیم و کابل کاربرد دارند.
ویژگی پلیمرها
پلیمرهای مختلف ویژگی های و کاربردهای گوناگونی دارند، اما به طور کلی در صنعت ساختمانسازی باید به ویژگی مقاومت مکانیکی، مقاومت فشاری و مقاومت کششی آن توجه کرد.
همچنین اگر پلیمر مورد نظر در معرض رطوبت قرار خواهد گرفت، باید ویژگی جذب آب آن را بررسی کرد. علاوه‌بر این مقاومت پلیمرها در برابر تنش‌های محیطی، شوینده‌ها و شرایط جوی مختلف باید در نظر گرفته شود.
از دیگر ویژگی‌هایی که در مورد پلیمرهای مورد استفاده در ساختمان باید توجه کرد، واکنش پلیمر مورد نظر در برابر آتش و هدایت حرارتی آن است.
چنانچه در مورد پلیمرهای ساختمانی و کاربردهای آن سوال یا نظری دارید، در بخش دیدگاه به اشتراک بگذارید.